19 December 2013

Một Vài Hình Ảnh Về Monaco

Theo chương 1, phần I của Lolita, nhiều người đoán rằng khách sạn Mirana của cha Humbert nằm ở Monaco.

Did she have a precursor? She did, indeed she did. In point of fact, there might have been no Lolita at all had I not loved, one summer, a certain initial girl-child. In a princedom by the sea. Oh when? About as many years before Lolita was born as my age was that summer. You can always count on a murderer for a fancy prose style.


Lolita Bản Dịch Tiếng Việt

Monaco, tên chính thức là Công quốc Monaco (tiếng Pháp: Principauté de Monaco; Monégasque: Principatu de Múnegu; tiếng Ý: Principato di Monaco; tiếng Occitan: Principat de Mónegue), là một quốc gia-thành phố có chủ quyền tại châu Âu. Monaco có ba mặt tiếp giáp với nước Pháp và mặt còn lại giáp với Địa Trung Hải và trung tâm của công quốc cách nước Ý khoảng 16 km (9,9 dặm). Diện tích của Monaco là 1,98 km² (0,76 mi²) và dân số năm 2011 là 35.986 người. Monaco là nước có GDP trên danh nghĩa cao nhất thế giới: bình quân đầu người là 215.163 Đô la Mỹ và là quốc gia có mật độ dân cư cao nhất trên thế giới. Monaco cũng có tuổi thọ cao nhất thế giới với con số 90, và là nước có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất. Sau những lần lấn biển gần đây, tổng diện tích của Monaco là 2,05 km² (0,79 mi²).

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt

13 December 2013

Постскриптум к русскому изданию


Научная добросовестность побудила меня сохранить в русском тексте последний параграф вышеприведѐнного американского послесловия, несмотря на то, что он может только ввести в заблуждение русского читателя, не помнящего, или не понимавшего, или вообще никогда не читавшего книг “В. Сирина”, которые выходили заграницей в двадцатых и тридцатых годах. Американскому читателю я так страстно твержу о превосходстве моего русского слога над моим слогом английским, что иной славист может и впрямь подумать, что мой перевод “Лолиты” во сто раз лучше оригинала. Меня же только мутит ныне от дребезжания моих ржавых русских струн. История этого перевода — история разочарования. Увы, тот “дивный русский язык”, который, сдавалось мне, всѐ ждѐт меня где-то, цветѐт, как верная весна за наглухо запертыми воротами, от которых столько лет хранился у меня ключ, оказался несуществующим, и за воротами нет ничего, кроме обугленных пней и осенней безнадѐжной дали, а ключ в руке скорее похож на отмычку.

Утешаюсь, во-первых, тем, что в неуклюжести предлагаемого перевода повинен не только отвыкнувший от родной речи переводчик, но и дух языка, на который перевод делается. За полгода работы над русской “Лолитой” я не только убедился в пропаже многих личных безделушек и невосстановимых языковых навыков и сокровищ, но пришѐл и к некоторым общим заключениям по поводу взаимной переводимости двух изумительных языков.

Телодвижения, ужимки, ландшафты, томление деревьев, запахи, дожди, тающие и переливчатые оттенки природы, всѐ нежно-человеческое (как ни странно!), а также всѐ мужицкое, грубое, сочно-похабное, выходит по-русски не хуже, если не лучше, чем по-английски; но столь свойственные английскому тонкие недоговорѐнности, поэзия мысли, мгновенная перекличка между отвлеченнейшими понятиями, роение односложных эпитетов — всѐ это, а также всѐ относящееся к технике, модам, спорту, естественным наукам и противоестественным страстям — становится по-русски топорным, многословным и часто отвратительным в смысле стиля и ритма. Эта неувязка отражает основную разницу в историческом плане между зелѐным русским литературным языком и зрелым, как лопающаяся по швам смоква, языком английским: между гениальным, но ещѐ недостаточно образованным, а иногда довольно безвкусным юношей, и маститым гением, соединяющим в себе запасы пѐстрого знания с полной свободой духа. Свобода духа! Всѐ дыхание человечества в этом сочетании слов.

Библиографические сведения, приведѐнные в послесловии к американскому изданию (Путнам, 1958), можно теперь пополнить. Первое издание с обильными опечатками, вышедшее в двух томиках в Париже (Олимпия Пресс, 1955), покупалось довольно вяло американскими туристами, пока не попалось на глаза Грэхаму Грину, отозвавшемуся о книге с похвалой в одной лондонской газете. На него и на “Лолиту” обрушился в другой лондонской газете реакционный фельетонист, некто Джон Гордон, и его-то добродетельный ужас привлѐк к “Лолите” всеобщее внимание. Что же касается еѐ судьбы в Соединѐнных Штатах, то следует отметить, что она там никогда не была запрещена (как до сих пор запрещена в некоторых странах). Первые экземпляры парижского издания “Лолиты”, выписанные частными лицами, были задержаны и прочтены на американской таможне, но неизвестный друг-читатель, служивший там, признал мою “Лолиту” легальной литературой, и экземпляры были отправлены по адресам. Это разрешило сомнения осторожных американских издателей, и я уже мог выбирать между ними наиболее мне подходящего. Успех путнамского издания (1958) превзошѐл, как говорится, все ожидания. Парадоксальным образом, однако, первое английское издание, вышедшее в Париже ещѐ в 1955 году, вдруг оказалось под запретом. Я часто спрашиваю себя, как поступил бы я в те дни, когда начались переговоры с “Олимпия Пресс”, если бы мне тогда стало известно, что наряду с печатанием талантливых, хотя и вольных, произведений главный свой доход издатель получал от им заказываемых продажным ничтожествам пошлых книжонок совершенно того же сорта, как предлагаемые на тѐмных углах снимки монашки с сенбернаром или матроса с матросом. Как бы то ни было, английские таможенники давно уже отнимали, в суровом и трезвом тумане возвращений с каникул, эту порнографическую дрянь — в таких же травянистого цвета обложках, как моя “Лолита”. Теперь же английский министр внутренних дел попросил своего французского коллегу, столь же невежественного, сколь услужливого, запретить в продаже весь список изданий “Олимпии”, и в течение некоторого времени “Лолита” в Париже разделяла судьбу заборных изданий “Олимпии”.

Между тем нашѐлся лондонский издатель, пожелавший напечатать еѐ. Дело совпало с обсуждением нового закона о цензуре (1958—59 г.) причѐм “Лолита” служила аргументом и для либералов и для консерваторов. Парламент выписал из Америки некоторое количество экземпляров, и члены ознакомились с книгой. Закон был принят, и “Лолита” вышла в Лондоне, в издательстве Вайденфельда и Никольсона, в 1959-ом году. Одновременно Галлимар в Париже подготовил еѐ издание на французском языке, — и незадачливое первое английское издание “Олимпия Пресс”, деловито и возмущѐнно оправляясь, опять появилось в киосках.

С тех пор “Лолита” переводилась на многие языки: она вышла отдельными изданиями в арабских странах, Аргентине, Бразилии, Германии, Голландии, Греции, Дании, Израиле, Индии, Италии, Китае, Мексике, Норвегии, Турции, Уругвае, Финляндии, Франции, Швеции и Японии. Продажу еѐ только что разрешили в Австралии, но она всѐ ещѐ запрещена в Испании и Южно-Африканской Республике. Не появилась она и в пуританских странах за железным занавесом. Из всех этих переводов я отвечаю, в смысле точности и полноты, только за французский, который я сам проверил до напечатания. Воображаю, что сделали с бедняжкой египтяне и китайцы, а ещѐ яснее воображаю, что сделала бы с ней, если бы я допустил это, “перемещѐнная дама”, недавно научившаяся английскому языку, или американец, который “брал” русский язык в университете. Вопрос же — для кого, собственно, “Лолита” переводится — относится к области метафизики и юмора. Мне трудно представить себе режим, либеральный ли или тоталитарный, в чопорной моей отчизне, при котором цензура пропустила бы “Лолиту”. Кстати, не знаю, кого сейчас особенно чтят в России — кажется, Гемингвея, современного заместителя Майн-Рида, да ничтожных Фолкнера и Сартра, этих баловней западной буржуазии. Зарубежные же русские запоем читают советские романы, увлекаясь картонными тихими донцами на картонных же хвостах-подставках или тем лирическим доктором с лубочно-мистическими позывами, мещанскими оборотами речи и чаровницей из Чарской, который принѐс советскому правительству столько добротной иностранной валюты.

Издавая “Лолиту” по-русски, я преследую очень простую цель: хочу, чтобы моя лучшая английская книга — или, скажем ещѐ скромнее, одна из лучших моих английских книг — была правильно переведена на мой родной язык. Это — прихоть библиофила, не более. Как писатель, я слишком привык к тому, что вот уже скоро полвека чернеет слепое пятно на востоке моего сознания — какие уж тут советские издания “Лолиты”! Как переводчик я не тщеславен, равнодушен к поправкам знатоков и лишь тем горжусь, что железной рукой сдерживал демонов, подбивавших на пропуски и дополнения. Как читатель я умею размножаться бесконечно и легко могу набить огромный отзывчивый зал своими двойниками, представителями, статистами и теми наѐмными господами, которые, ни секунды не колеблясь, выходят на сцену из разных рядов, как только волшебник предлагает публике убедиться в отсутствии обмана. Но что мне сказать насчѐт других, нормальных читателей? В моѐм магическом кристалле играют радуги, косо отражаются мои очки, намечается миниатюрная иллюминация — но он мало кого мне показывает: несколько старых друзей, группу эмигрантов (в общем предпочитающих Лескова), гастролѐра-поэта из советской страны, гримѐра путешествующей группы, трѐх польских или сербских делегатов в многозеркальном кафе, а совсем в глубине — начало смутного движения, признаки энтузиазма, приближающиеся фигуры молодых людей, размахивающих руками... но это просто меня просят посторониться — сейчас будут снимать приезд какого-то президента в Москву.

Владимир Набоков
7-го ноября 1965 г.
Палермо

9 December 2013

Tranh Vẽ Bò Rừng Trong Hang Đá Thời Tiền Sử

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt

Bản dịch Lolita


Lolita Bản Dịch Tiếng Việt

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt


And do not pity C. Q. One had to choose between him and H. H., and one wanted H. H. to exist at least a couple of months longer, so as to have him make you live in the minds of later generations. I am thinking of aurochs and angels, the secret of durable pigments, prophetic sonnets, the refuge of art. And this is the only immortality you and I may share, my Lolita.

5 December 2013

Old Faithful

Bản dịch Lolita Tiếng Việt

Bản dịch Lolita tiếng Việt

Old Faithful là một mạch nước phun (Geyser) trong công viên quốc gia Yellowstone bang Wyoming. Đây là mạch nước phun đầu tiên được đoàn thám hiểm Washburn đặt tên vào năm 1870. Mạch nước phun Old Faithful và khách sạn Old Faithful Inn là một phần của Khu Lịch sử Old Faithful. Mỗi lần phun nước, Old Faithful phun từ 14,000 đến 32,000 lít nước sôi lên chiều cao từ 32 đến 56 thước trong khoảng thời gian từ 1.5 đến 5 phút. Từ ngày người ta bắt đầu ghi chép những lần phun đến nay, Old Faithful đã phun khoảng 137,000 lần.

3 December 2013

Niên Biểu Lolita





1910

Trong nửa năm đầu – "Humbert Humbert" ra đời ở Paris, Pháp.

Vài tháng sau đó, Annabel Leigh ra đời.

Humbert lớn lên tại khách sạn Mirana của cha mình tại vùng Riviera thuộc Pháp. Có lẽ khách sạn này nằm trong Monaco, do Nabokov viết ngay tại chương 1 phần I rằng nó nằm "In a princedom by the sea" (tại một công quốc bên bờ biển). Tuy nhiên, câu văn này lấy cảm hứng từ bài thơ Annabel Lee của Edgar Poe, nên không thật sự rõ ý của Nabokov về nơi diễn ra tình yêu đầu tiên của Humbert với Annabel.

1911

Clare Quilty ra đời tại Ocean City, New Jersey.

1913

Mẹ của Humbert chết vì sét đánh trong một buổi đi dã ngoại gần Moulinet, Alpes-Maritimes. Từ đó trở đi, bác Sybil và cha của Humbert chăm sóc ông ta. Sybil là chị của mẹ Humbert và từng kết hôn với  Gustave Trapp – anh em con chú con bác của cha Humbert.

1919

Tháng Sáu: Có những con chim bay lạc vào phòng của Humbert và Annabel, dù cả hai đang ở cách xa nhau.

1923

Vào dịp nghỉ hè (Tháng Bẩy – Tháng Tám), Humbert và Annabel Leigh gặp và yêu nhau tại Riviera. Cô bé là con gái của một cặp vợ chồng người Anh đi nghỉ và thuê biệt thự gần khách sạn Mirana.

Tháng Mười Hai – Annabel chết tại đảo Corfu, Hy Lạp.

1926

Bác Sybil chết, đúng như bác đã tiên đoán.

Humbert bắt đầu đi học đại học, đầu tiên ở Paris, sau đó chuyển qua London.

1934

Tháng Tư – Tuần trăng mật của Charlotte Becker và Harold E. Haze tại Veracruz, Mexico; Lolita được thụ thai trong thời gian này.

1935

Ngày 1 Tháng Một – Dolores Haze ra đời ở Pisky, Midwest (Central Illinois?).

Humbert gặp và làm tình với Monique, một cô gái điểm trẻ ở Paris, sau đó cưới Valeria Zborovsky, con gái của một bác sỹ người Ba Lan.

1937

Em trai Lolita ra đời.

1939

Em trai Lolita chết.

Ông chú Gustave Trapp của Humbert chết tại Mỹ, và hứa sẽ cho Humbert khoảng vài ngàn đô la hàng năm nếu chuyển qua Mỹ sống và chăm lo cho di sản của ông ta. Nhưng vợ Humbert ngoại tình và không muốn đi cùng Humbert qua Mỹ.

1940

Mùa đông – Chiến tranh thế giới lần thứ hai bắt đầu, vụ li dị trì hoãn chuyến hải hành qua Mỹ của Humbert, và ông phải qua một mùa đông ở Bồ Đào Nha.

1943

Humbert trải qua hơn một năm điều trị bệnh tâm thần trong bệnh viện, quay lại làm việc, rồi lại nhập viện lần nữa.

1944

Mùa hè – Lolita được bà cô Phalen kèm cặp.

1944-46

Humbert tham gia vào đoàn thám hiểm vùng Cực Bắc Canada trong hai mươi tháng.

1945

Gia đình nhà Haze chuyển từ Pisky (Midwest) đến Ramsdale (New England).

"Khoảng năm 1945" Valeria Maximovich, vợ cũ của Humbert, chết trong khi sinh đẻ tại California.

1946-47

Sau khi đi thám hiểm về, Humbert lại tái phát bệnh điên và phải nhập viện lần nữa.

1947

Mùa Xuân – Humbert xuất viện và tìm một nơi yên tĩnh để nghỉ ngơi và đọc sách trong mùa hè.

Cuối tháng Năm – Humbert chuyển đến Ramsdale, New England, nhưng vì nhà của ông McCoo bị cháy nên Humbert chuyển qua trọ tại nhà bà Charlotte Haze, khi đến xem nhà (số 342), Humbert gặp Lolita và quyết định ở lại. Khi đó ông đã 37 tuổi, còn Lolita mới 12 tuổi 5 tháng.

Thứ Sáu, 30 Tháng Năm: Ngày Ăn Chay ở bang New Hampshire. Vài ngày trước đó, Humbert đã chuyển đến nhà Haze.

Thứ Năm, 5 Tháng Sáu, đến ngày Thứ Bẩy, 21 Tháng Sáu – Humbert nói rằng cuốn nhật ký của ông có khoảng hai mươi mục và bao trùm gần hết ba tuần trong tháng Sáu, nhưng thực tế nó chỉ có mười bẩy ngày.

Chủ Nhật, 22 Tháng Sáu – Haze vắng nhà, và Humbert và Lolita lần đầu tiên gần gũi nhau trên chiếc sofa, Humbert xuất tinh nhưng Lolita (có lẽ) không biết. Cùng ngày này, Charlotte kể cho Humbert nghe về kế hoạch đưa Lo đến trại Q vào thứ Năm tuần sau.

Thứ Năm, 26 Tháng Sáu – Trước khi đưa con gái đến trại Q, Haze để lại bức thư tỏ tình với Humbert, và ông ta chấp nhận tình yêu đó vì mơ tưởng đến chuyện sẽ có cơ hội gần gũi Lolita.

Thứ Tư, 6 Tháng Tám – Humbert lái xe đi gặp bác sỹ để xin thuốc ngủ. Trong khi ông vắng nhà, Charlotte đọc trộm được cuốn nhật ký. Khi ông về nhà, Charlotte đang viết thư, hai người cãi nhau, Humbert đi vào bếp lấy rượu và nghĩ cách làm lành, vợ ông chạy ra ngoài đi gửi thư và bị xe ô tô đâm chết. Humbert viết rằng hai người chung sống được năm mươi ngày, nhưng thực tế thì họ chỉ chung sống đúng 6 tuần (42 ngày) từ ngày 26 tháng Sáu đến ngày 6 tháng Tám.

Thứ Hai, 11 Tháng Tám – Lolita đi hành quân hai ngày cùng các bạn tại trại Q.

Thứ Năm, 14 Tháng Tám – Humbert lái xe từ Parkington đến Trại Q. Ông bắt đầu khởi hành ngay trước lúc mười hai giờ trưa và đến nơi vào lúc 2h30 chiều. Đón Lolita và rời khỏi Trại Q cùng Lolita vào khoảng 4h chiều. Dự tính sẽ lái xe khoảng 4 tiếng để đến Briceland trước khi trời tối, và ăn tối tại đó. Thực tế thì họ đến nơi lúc đã muộn, và thuê phòng (số 342) tại khách sạn "The Enchanted Hunters". Humbert và Lolita làm tình với nhau lần đầu vào buổi sáng ngày hôm sau ngay tại khách sạn này.

Thứ Sáu, 15 Tháng Tám – Họ rời Briceland đi Lepingville vào buổi sáng, trên đường đi, Humbert cho Lolita biết là mẹ nàng đã chết. Chuyến du hành khắp nước Mỹ của họ bắt đầu từ Lepingville.

1948

Tháng Tám –  Humbert và Lolita đến Beardsley vào cuối tháng Tám, đúng vào năm học mới.

Tháng Mười Hai – (Vào một ngày Thứ Hai) Humbert được bà Pratt mời lên nói chuyện, thuyết phục cho Lolita tham gia đóng kịch ở trường.

1949

Thứ Hai, 27 Tháng Sáu – Humbert và Lolita đến Elphinstone, họ thuê cabin hai phòng tại Silver Spur Court. Lolita bị ốm, và được đưa ngay vào bệnh viện; Humbert đến thăm nàng cả thảy 8 lần.

Chủ Nhật, 3 Tháng Bẩy – Humbert ghé thăm Lolita lần cuối cùng tại bệnh viện. Sau đó ông bị ốm và phải nằm nhà hai hôm. 

Thứ Hai, 4 Tháng Bẩy – Mary Lore (y tá của Lolita) gọi điện hỏi Humbert xem ông có thể đến bệnh viện ngay hôm nay được không. Tuy nhiên, Humbert không đến được, và Lolita rời bệnh viện này cùng với Quilty vào lúc khoảng 2h chiều cùng ngày.   

Thứ Ba, 5 Tháng Bẩy – Humbert gọi điện đến bệnh viện và được biết là trước hôm ấy một ngày, "Ông Gustave, chú của Lolita" đã đưa nàng đi. Humbert lái xe đến bệnh viện, gây sự ở đó, nhưng do trên đường đi ông có đụng nhẹ vào xe người khác, nên bị cảnh sát theo đến bệnh viện, và do đó ông buộc phải đi. Và ngay sau đó, ông rời khỏi Elphinstone.

Từ ngày 5 Tháng Bẩy đến ngày 18 tháng Mười Một – Humbert đi tìm Lolita, vào 342 (!) khách sạn để kiểm tra xem cô bé có đến đó không, và phát hiện ra rằng Lolita đã phản bội ông từ rất lâu rồi. Dường như nàng đã lên kế hoạch cho việc chạy trốn khỏi sự kiểm soát của Humbert.

1950

Ngày 1 Tháng Một – Đúng vào ngày sinh nhật Lolita, Humbert gửi những món đồ của Lolita đến một trại bé gái mồ côi tại vùng biên giới Canadian.

Sau đó không lâu, Humbert lại nhập viện tại Quebec, do không còn khả năng liên hệ với thực tại. Và ông được điều trị tại đó từ tháng Một đến tháng Năm.

Tháng Năm – Humbert làm quen được với Rita, một cô gái ba mươi tuổi, trong quán bar nằm đâu đó giữa Montreal và New York, và sau đó, hai người lại đi chơi với nhau trong thời gian từ mùa hè 1950 đến mùa hè 1952.

1952

Thứ Năm, 18 Tháng Chín – Lolita viết thư cho Humbert.

Thứ Hai, 22 Tháng Chín – Humbert bất ngờ nhận được hai lá thư, một từ John Farlow, luật sư của Haze; và cái thứ hai từ Lolita. Nàng báo cho ông biết là nàng đã lấy chồng (Dick Schiller) và đang có mang, xin Humbert hỗ trợ tài chính để chồng nàng có thể đi nhận việc làm ở Alaska, và cho ông biết nơi nàng đang sống: thị trấn Coalmont. Ngay lập tức, Humbert lái xe 800 dặm từ New York để đến nơi Lolita đang sống.

Thứ Ba, 23 Tháng Chín – Humbert đến Coalmont, sau khi nghỉ tại một khách sạn, ông ghé qua nhà bà Richard F. Schiller's (Lolita) vào khoảng 2h chiều. Humbert nói chuyện với Lolita, biết được tên (Quilty) và gốc gác của tình địch, van nài Lolita đi theo mình nhưng nàng từ chối. Ông chia tay nàng vào lúc khoảng 4h chiều, lái xe về Ramsdale, và bị lạc đường mất mấy tiếng, sau đó mới quay lại được đường chính.

Thứ Tư, 24 Tháng Chín – Humbert quay về Ramsdale vào lúc giữa trưa; thuê khách sạn; thu xếp cuộc hẹn tại văn phòng luật của ông Windmuller và nha sỹ Ivor Quilty; lấy được từ ông này địa chỉ của Clare Quilty: Pavor Manor, Grimm Road, 12 dặm phía Bắc Parkington; lái xe 40 dặm đến Parkington; qua đêm tại Insomnia Lodge (Nhà Trọ Thao Thức).

Thứ Năm, 25 Tháng Chín – Đến Pavor Manor vào lúc khoảng 8h sáng; giết chết Quilty, và sau đó, khi lái xe từ nhà Quilty đi, Humbert bị cảnh sát bắt vì lái xe vào làn đường ngược chiều.

Tháng Chín đến Tháng Mười – Vụ án này được đưa lên báo.

Chủ Nhật, 16 Tháng Mười Một – Humbert chết vì bệnh nghẽn mạch vành trong trại tạm giam.

Thứ Năm, 25 Tháng Mười Hai, Ngày Lễ Giáng Sinh – Lolita chết khi sinh con tại Gray Star, Alaska.

29 November 2013

Frank Lasalle và Sally Horner


Lolita Bản Dịch Tiếng Việt

Thế tôi có làm với Dolly, tỷ như, cái việc mà Frank Lasalle, một gã thợ máy năm-mươi-tuổi, đã làm với bé Sally Horner mười-một-tuổi vào năm 1948 hay không?

Trích chương 33, phần II, Lolita.

25 November 2013

"Lolita" by Vladimir Nabokov (story reading)



Lolita, light of my life, fire of my loins. My sin, my soul. Lo-lee-ta: the tip of the tongue taking a trip of three steps down the palate to tap, at three, on the teeth. Lo. Lee. Ta. 

She was Lo, plain Lo, in the morning, standing four feet ten in one sock. She was Lola in slacks. She was Dolly at school. She was Dolores on the dotted line. But in my arms she was always Lolita.

Did she have a precursor? She did, indeed she did. In point of fact, there might have been no Lolita at all had I not loved, one summer, a certain initial girl-child. In a princedom by the sea. Oh when? About as many years before Lolita was born as my age was that summer. You can always count on a murderer for a fancy prose style.

Ladies and gentlemen of the jury, exhibit number one is what the seraphs, the misinformed, simple, noble-winged seraphs, envied. Look at this tangle of thorns.

17 November 2013

Bobby Pin

Kẹp Tóc Lolita

Kẹp Tóc Lolita

Gently I rolled back to town, in that old faithful car of mine which was serenely, almost cheerfully working for me. My Lolita! There was still a three-year-old bobby pin of hers in the depths of the glove compartment.

Trích chương 34, phần II, Lolita.

12 November 2013

Humbert, Lolita và bà Haze. (Phim Lolita 1997)

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt
Humbert, Lolita và bà Haze

Thứ Năm. Đêm qua chúng tôi ngồi ngoài hiên, cô Haze, Lolita và tôi. Chiều tàn ấm áp chậm chậm chìm vào bóng tối đắm say. Gái già vừa kể lại cực kỳ tỉ mỉ những tình tiết của cuốn phim mà thị và L. đã xem hồi mùa đông trước.

Trích chương 11, phần I, Lolita.


9 November 2013

Warm and Fuzzy


warm-and-fuzzy: any person or thing that gives others comfort, reassurance, or a friendly feeling; also called warm fuzzy, warm fuzzies
Example: We love staying at that inn; it gives us the warm-and-fuzzies.







10 October 2013

Những Con Chuột Facebook.





Nếu như sự vĩ đại của Bill Gates là ở chỗ ông dự đoán được một tương lai mà tất cả mọi người đều có máy tính, sự vĩ đại của Steve Jobs ở chỗ ông phát triển được hệ thống sản xuất theo định hướng XHCN dưới lớp vỏ nhôm mĩ miều và lạnh lẽo của một nhà tư bản, thì sự vĩ đại của Mark Zuckerberg đơn giản hơn rất nhiều: chỉ là một nút Like. 

Trước Mark đã có vô số mạng xã hội, và hầu hết đều chết nhanh chóng sau khi cạn kiệt ý tưởng mới, chỉ có Mark là người duy nhất xây dựng được đế chế của riêng mình chỉ duy nhất bằng nút Like. Thực ra, nói một cách chính xác thì Mark Zuckerberg không phải là nhà kinh doanh, mà anh chính là Triết Gia, người hiểu được rằng bản chất của đám đông ngoài kia dù có tô vẽ bằng cái gì đi chăng nữa, thì vẫn chỉ là những con chuột mù quáng như trong thí nghiệm kinh điển của các nhà sinh vật học - tóm tắt như sau: cho con chuột vào trong lồng, và để 2 phím bấm; nếu chuột bấm phím số 1 sẽ có dòng điện chạy qua làm cho chuột đau đớn, bấm phím số 2 sẽ có miếng phó mát nhỏ ngon lành rơi vào lồng. Thí nghiệm cho thấy chuột rất nhanh chóng học được cách sử dụng phím số 2 và tránh xa phím số 1. Thí nghiệm này còn có những phát triển mở rộng, chẳng hạn như để 2 con chuột trong 2 cái lồng cạnh nhau, nếu con này nhấn phím thì con kia được ăn; sau một thời gian, lũ chuột cũng học được cách bấm phím để cả hai cùng có lợi. 

Mark đã cô đọng thí nghiệm này đến mức chỉ dùng duy nhất phím số 2, với đôi chút cải tiến, vẽ cho nó hình bàn tay màu xanh, và dán lên hệ thống của mình. Và thật kinh khủng, miếng phó mát ảo đó nhanh chóng thu hút được hàng tỷ con người-chuột lao vào điên cuồng bấm cho nhau thỏa mãn ngày đêm. Nút like của Mark chi phối cuộc sống lũ người-chuột đến mức có vô số con chỉ sống với mục đích duy nhất là làm sao để được like. Chúng ăn những thứ để được like, chúng đọc những thứ để được like, chúng đi những nơi để được like, chúng ngủ với những kẻ được like nhiều, chúng phơi toàn bộ cuộc đời ngớ ngẩn của chúng lên mạng chỉ vì những cái like xa lạ, và chúng nói đi nói lại những thứ nhảm nhí điên khùng và phi lý đến mức kinh tởm chỉ vì đám đông còn lại sẽ like chúng vì cái đó. Khoái lạc ảo do like mang lại đã làm chúng không thể rời khỏi máy tính dù chỉ một giây. Chúng facebooking từ trên bồn cầu WC cho đến bàn ăn, chúng facebooking ngay cả những lúc không thể tưởng tượng nổi, chẳng hạn như đang làm tình. Trên đời này chỉ duy nhất có một người bảo được chúng thôi không điên cuồng nhấn like nữa là cô tiếp viên hàng không. 

Tất cả các nhà tư bản lỗi lạc thật ra đều là các Triết Gia, từ Ford cho đến Mark Zuckerberg, họ đã thay đổi xã hội con người bằng các ý tưởng Triết học, và trói buộc đồng loại vào các cỗ máy kiếm tiền cho công ty họ. Từ Ford đến Facebook, từ tàu chiến hơi nước đến internet, con người ngày càng tự nguyện rời bỏ sự tự do của mình, bán rẻ linh hồn mình để mưu cầu một chút khoái lạc rẻ rúng và phi nhân tính.


29 September 2013

Russian Roulette (Trò Cò Quay Nga, Ru-lét Nga)

Luật chơi rất đơn giản: sử dụng một khẩu súng lục ổ đạn quay, trong ổ đạn để duy nhất 1 viên đạn, 2 người chơi sẽ lần lượt chĩa súng vào mình và bóp cò, người còn sống tất nhiên là người chiến thắng.

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt

Bản dịch Lolita tiếng Việt
Hình minh họa trò chơi Russian Roulette

26 September 2013

Still Life, Hатюрморт, Tranh Tĩnh Vật

Picasso
The dessert. Picasso. 1901

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt
Vincent van Gogh's Still Life: Vase with Twelve Sunflowers (oil on canvas, 35-3/4x28-1/4 inches) is housed at the Bayerische Staatsgemal- Desammlungen, Neue Pinakothek, Munich.

24 September 2013

Chim Sơn Ca Ba Tư (Persian bubble bird)



Trích đoạn chương 26, phần II, Lolita:

Wine, wine, wine, quipped the author of Dark Age who refused to be photographed, may suit a Persian bubble bird, but I say give me rain, rain, rain on the shingle roof for roses and inspiration every time.

Chú thích:

Persian bubble bird:  bulbul, a bird of the thrush family, is called the nightingale of the East.


14 September 2013

Merman

Other things of hers were harder to relinquish. Up to the end of 1949, I cherished and adored, and stained with my kisses and merman tears, a pair of old sneakers, a boy’s shirt she had worn, some ancient blue jeans I found in the trunk compartment, a crumpled school cap, suchlike wanton treasures. Then, when I understood my mind was cracking, I collected these sundry belongings, added to them what had been stored in Beardsley—a box of books, her bicycle, old coats, galoshes—and on her fifteenth birthday mailed everything as an anonymous gift to a home for orphaned girls on a windy lake, on the Canadian border.

Trích chương 25, phần II, Lolita.









12 September 2013

Gagoon

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt


Trích đoạn trong chương 25, Lolita:

One day I removed from the car and destroyed an accumulation of teen-magazines. You know the sort. Stone age at heart; up to date, or at least Mycenaean, as to hygiene. A handsome, very ripe actress with huge lashes and a pulpy red underlip, endorsing a shampoo. Ads and fads. Young scholars dote on plenty of pleats—que c’était loin, tout cela! It is your hostess’ duty to provide robes. Unattached details take all the sparkle out of your conversation. All of us have known “pickers”—one who picks her cuticle at the office party. Unless he is very elderly or very important, a man should remove his gloves before shaking hands with a woman. Invite Romance by wearing the Exciting New Tummy Flattener. Trims tums, nips hips. Tristram in Movielove. Yessir! The Joe-Roe marital enigma is making yaps flap. Glamourize yourself quickly and inexpensively. Comics. Bad girl dark hair fat father cigar; good girl red hair handsome daddums clipped mustache. Or that repulsive strip with the big gagoon and his wife, a kiddoid gnomide. Et moi qui t’offrais mon génie … I recalled the rather charming nonsense verse I used to write her when she was a child: “nonsense,” she used to say mockingly, “is correct.”

Theo The Annotated Lolita:

Gagoon is a portmanteau of gag, goon, and baboon, while gnomide draws on the common meaning of gnome (dwarf) and combines its original meaning (from the Greek: a general maxim, a saying) with the nearly synonymous bromide (a tiresome, commonplace person; a hackneyed expression). Kiddoid is also H.H.’s coinage. Because the -oid suffix (resembling, having the form of) is used in scientific terms formed on Greek words, its incongruous usage here becomes humorous (e.g., anthropoid; H.H.’s word is defined as “genus of kid”).

11 September 2013

Magic Lantern

Except for the Rev. Rigor Mortis (as the girls called him), and an old gentleman who taught non-obligatory German and Latin, there were no regular male teachers at Beardsley School. But on two occasions an art instructor on the Beardsley College faculty had come over to show the schoolgirls magic lantern pictures of French castles and nineteenth-century paintings. I had wanted to attend those projections and talks, but Dolly, as was her wont, had asked me not to, period. I also remembered that Gaston had referred to that particular lecturer as a brilliant garçon; but that was all; memory refused to supply me with the name of the chateau-lover.


Lolita Bản Dịch Tiếng Việt
Máy chiếu

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt
Máy Chiếu

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt
Một buổi chiếu hình


27 August 2013

Erlkönig

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt

ErlkönigErlking
von J.W. GoetheTranslation by Hyde Flippo

Wer reitet so spät durch Nacht und Wind?Who rides so late through the night and wind?
Es ist der Vater mit seinem Kind;It's the father with his child;
Er hat den Knaben wohl in dem Arm,He has the boy safe in his arm,
Er faßt ihn sicher, er hält ihn warm.He holds him secure, he holds him warm.
«Mein Sohn, was birgst du so bang dein Gesicht?» –“My son, what makes you hide your face in fear?” –
Siehst, Vater, du den Erlkönig nicht?Father, don't you see the Erlking?
Den Erlenkönig mit Kron und Schweif? –The Erlking with crown and flowing robe? –
«Mein Sohn, es ist ein Nebelstreif.» –“My son, it's a wisp of fog.” –
«Du liebes Kind, komm, geh mit mir!“You dear child, come along with me!
Gar schöne Spiele spiel' ich mit dir;Such lovely games I'll play with you;
Manch bunte Blumen sind an dem Strand,Many colorful flowers are at the shore,
Meine Mutter hat manch gülden Gewand.»My mother has many a golden garment.”
Mein Vater, mein Vater, und hörest du nicht,My father, my father, and do you not hear
Was Erlenkönig mir leise verspricht? –What the Erlking promises me so softly? –
«Sei ruhig, bleibe ruhig, mein Kind;“Be quiet, stay quiet, my child;
In dürren Blättern säuselt der Wind.» –In the dry leaves the wind is rustling.” –
«Willst, feiner Knabe, du mit mir gehn?“Won't you come along with me, my fine boy?
Meine Töchter sollen dich warten schön;My daughters shall attend to you so nicely.
Meine Töchter führen den nächtlichen Reihn,My daughters do their nightly dance,
Und wiegen und tanzen und singen dich ein.»And they'll rock you and dance you and sing you to sleep.”
Mein Vater, mein Vater, und siehst du nicht dortMy father, my father, and do you not see over there
Erlkönigs Töchter am düstern Ort? –Erlking's daughters in that dark place? –
«Mein Sohn, mein Sohn, ich seh es genau:“My son, my son, I see it most definitely:
Es scheinen die alten Weiden so grau.»It's the willow trees looking so grey.”
«Ich liebe dich, mich reizt deine schöne Gestalt;“I love you; I'm charmed by your beautiful form;
Und bist du nicht willig, so brauch ich Gewalt.»And if you're not willing, then I'll use force.”
Mein Vater, mein Vater, jetzt faßt er mich an!My father, my father, now he's grabbing hold of me!
Erlkönig hat mir ein Leids getan! –Erlking has done me harm! –
Dem Vater grausets, er reitet geschwind,The father shudders, he rides swiftly,
Er hält in Armen das ächzende Kind,He holds in (his) arms the moaning child.
Erreicht den Hof mit Mühe und Not;He reaches the farmhouse with effort and urgency.
In seinen Armen das Kind war tot.In his arms the child was dead.

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt


Chúa rừng 
(Dịch thơ: Apomethe)

Ai cưỡi ngựa muộn màng giữa đêm khuya và gió? 
Đó là người cha và đứa con trai 
Ông giữ nó trong vòng tay mạnh mẽ 
Truyền hơi ấm và ôm sát bên mình 

"Con trai ta, ai khiến con phải sợ" 
"Cha không thấy sao, chính Chúa rừng 
Với vương miện cùng chiếc áo choàng đen" 
"Kìa con trai, chỉ là một màn sương" 

"Này cậu bé, hãy đến đây với ta 
Ta sẽ chơi cùng ngươi một trò vui 
Những bông hoa đầy màu sắc trên bãi biển 
Mẹ của ngươi sẽ có những bộ váy bằng vàng" 

"Cha ơi cha, chẳng lẽ không nghe thấy 
Những lời hứa ngọt ngào của Chúa rừng?" 
"Yên lặng nào, hãy yên lặng con trai 
Chỉ là những lá cây xào xạc trong gió" 

"Nào bé ngoan, có đến với ta không? 
Các em ta sẽ chăm sóc ngươi cẩn thận 
Và mở đầu vũ hội của buổi đêm 
Họ sẽ nhảy và hát ru ngươi ngủ 

"Cha ơi cha, chẳng lẽ không nhìn thấy 
Những em gái Chúa rừng trong bóng đêm" 
"Ôi con trai ta, ta đang nhìn rất rõ 
Những cây cỏ già xám trong đêm" 

"Ta yêu ngươi, và bị quyến rũ bởi sắc đẹp của ngươi 
Và nếu ngươi không đồng ý, ta sẽ dùng vũ lực" 
"Cha ơi cha,ông ấy đang bắt con 
Chúa rừng làm con đau" 

Người cha rùng mình và cưỡi ngựa như bay 
Trong tay ôm đứa trẻ đang rên rỉ 
Về đến nhà với sự khẩn trương và cố gắng 
Đứa trẻ đã chết trong tay ông


Erlkönig Bài thơ thể ballad của Goethe

Thơ của Goethe bắt đầu bằng việc một người cha mang theo đứa trẻ trở về nhà. Bài thơ ban đầu miêu tả việc đứa bé bị chết bởi một căn bệnh lạ, và nó đã nhìn thấy cái chết qua trí tưởng tượng của mình. Và xuất phát từ đó, bài thơ có khuynh hướng ngày càng đen tối, và kết thúc bằng cái chết của đứa trẻ. 

Câu chuyện là có thật khi Goethe đến thăm một người bạn vào lúc đêm tối, trong màn đêm có một bóng đen ôm một vật trong tay phi như bay qua cổng. Ngày hôm sau nhà thơ và người bạn được kể lại rằng họ đã nhìn thấy một người người nông dân mang đứa con bị bệnh đến bác sĩ. Tình tiết này đã là nguồn cảm hứng cho bài thơ.

Nabokov đã sử dụng ý thơ này trong chương 22, phần II, Lolita:

With a heterosexual Erlkönig in pursuit, thither I drove, half-blinded by a royal sunset on the lowland side and guided by a little old woman, a portable witch, perhaps his daughter, whom Mrs. Hays had lent me, and whom I was never to see again.



25 August 2013

Saguaro




Vùng hoang mạc châu Mỹ có loại cây xương rồng khổng lồ, có tên là saguaro, nặng đến 6 tấn, có tên khoa học là Carnegiea gigantea, có thể cao đến 20m, tên thường gọi của nó (saguaro) bắt nguồn từ tiếng Mayo.

Vỏ ngoài của loài cây khổng lồ này có màu xanh, được phủ kín bằng sáp nhựa cây làm cho cây có khả năng giữ nước. Mưa rất hiếm khi xảy ra trong sa mạc. Đôi khi một nửa lượng mưa của cả năm rơi trên sa mạc chỉ trong một đêm, saguaro biết lợi dụng từng giọt mưa nó nhận được để có thể duy trì cuộc sống trong những ngày khô hạn kéo dài.

Rễ cây xương rồng xòe rộng để hứng nước mưa như một cái lưới khi nước thấm vào mặt đất khô cằn. Những cái rễ liên tục hút nước dưới đất sâu. Một trận mưa kha khá có thể cung cấp cho cây saguaro một lượng nước đủ để tồn tại trong 4 năm hạn hán.

Tuy nhiên, nếu gặp trận mưa lớn, kéo dài thành một trận lụt lớn, vì không hề có hệ thống ngưng thấm nước, cây xương rồng saguaro sẽ tiếp tục hút nước cho đến khi bị vỡ tung ra.

Saguaro mọc ở cao độ từ 200 đến 1.200 m bên những dốc hay nơi bằng phẳng mà không bị ứ đọng nước. Loài cây này trưởng thành rất chậm chạp: Năm đầu độ 1cm. Mười lăm năm kế chỉ đến 2.5cm. Từ 40 đến 50 năm sau, cao độ 3.3m. Từ 75 đến 100 năm bắt đầu mọc nhánh, khi đó cây cao khoảng 7m và đồng thời cũng bắt đầu trổ hoa. Thậm chí có cây còn mọc dài tới tận 15 m.

Với những nhánh cây bò ra mọi phía, cây xương rồng saguaro là một loại thực vật nặng nề và dễ dàng bị đổ rạp vì sức nặng của chính mình nếu không có một bộ gọng cứng cáp. Các tế bào cứng tạo thành một cái khung vững chắc ở thân cây, trợ giúp đắc lực cho cây có thể đứng vững. Vì thế loại cây khổng lồ này đã thích ứng tốt với môi trường khắc nghiệt vùng hoang mạc. Tuổi thọ trung bình của loài xương rồng khổng lồ này là 150 năm.

Loại cây này được nhắc đến trong chương 22, phần II, Lolita:

An additional, abominable, and perfectly gratuitous worry was lovingly prepared for me in Elphinstone. Lo had been dull and silent during the last lap—two hundred mountainous miles uncontaminated by smoke-gray sleuths or zigzagging zanies. She hardly glanced at the famous, oddly shaped, splendidly flushed rock which jutted above the mountains and had been the take-off for nirvana on the part of a temperamental show girl. The town was newly built, or rebuilt, on the flat floor of a seven-thousand-foot-high valley; it would soon bore Lo, I hoped, and we would spin on to California, to the Mexican border, to mythical bays, saguaro deserts, fatamorganas. José Lizzarrabengoa, as you remember, planned to take his Carmen to the Etats Unis. 

19 August 2013

Yêu Râu Xanh (Bluebeard)

Râu Xanh, trong tiếng Anh là Bluebeard, là nhân vật trong truyện cổ tích nổi tiếng cùng tên được xuất bản lần đầu năm 1697 của Charles Perrault, một nhà văn Pháp, tác giả của các câu truyện cổ tích nổi tiếng như Cô bé Lọ Lem, Người đẹp ngủ trong rừng...Truyện Râu Xanh viết về một nhà quý tộc hung bạo và người vợ tò mò của ông ta.

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt


Tóm tắt:

Râu Xanh là nhà quý tộc giàu có nhưng lại bị người khác e ngại bởi ông ta có bộ râu xanh đáng sợ. Ông ta đã vài lần cưới vợ nhưng không ai biết những gì đã xảy ra với những người vợ này. Các cô gái trong vùng đều tránh né ông ta. Khi Râu Xanh đến thăm gia đình người hàng xóm và hỏi cưới một trong hai cô con gái, các cô đều hoảng sợ và tìm cách thoái thác. Nhưng cuối cùng ông ta cũng thuyết phục được cô gái út đồng ý. Sau lễ cưới cô út chuyển đến sống với Râu Xanh trong lâu đài của ông ta.

Chẳng bao lâu sau, Râu Xanh nói là mình phải đi xa một thời gian. Trước khi đi ông ta trao lại tất cả những chiếc chìa khóa của lâu đài cho người vợ mới, trong số chìa khóa đó, có một chiếc là chìa khóa của một căn phòng nhỏ dưới tầng hầm, mà ông ta cấm cô tuyệt đối không được mở trong bất cứ hoàn cảnh nào. Cô gái thề là sẽ không bao giờ đặt chân vào căn phòng đó. 

Thế nhưng gần như ngay sau khi chồng đi khỏi lâu đài, cô gái đã rất tò mò muốn được nhìn thấy những thứ trong căn phòng cấm, và bất chấp những lời cảnh báo từ Anne, người chị vừa đến thăm, cô vẫn bỏ rơi khách trong một bữa tiệc tổ chức ở nhà, để thỏa mãn sự tò mò bằng cách mở cánh cửa căn phòng.

Khi bước vào căn phòng cấm, cô phát hiện ra bí mật khủng khiếp: căn phòng nồng nặc mùi máu và kinh khủng hơn là tử thi của những người vợ cũ của chồng cô bị treo trên tường. Hoảng sợ, cô khóa cánh cửa lại, nhưng vì run sợ nên đánh rơi chìa khóa xuống vũng máu trên sàn, và máu dính vào chìa khóa, cô vội vàng chùi rửa nó, nhưng không hiểu sao không thể rửa sạch được. Cô kể về bí mật của chồng cho Anne nghe, và hai chị em dự định sẽ trốn khỏi lâu đài ngay hôm sau. Nhưng Râu Xanh bất ngờ trở về, nhìn thấy máu trên chìa khóa và ngay lập tức biết vợ mình đã thất hứa. Trong cơn giận dữ mù quáng ông ta dọa chặt đầu cô ngay tại chỗ. Cô gái van xin Râu Xanh cho cô mười lăm phút để đọc kinh. Ông ta ưng thuận, và cô liền tự khóa mình trên ngọn tháp cao nhất của lâu đài cùng với Anne. Họ chỉ còn biết chờ hai người anh trai đến cứu trong khi Râu Xanh, tay cầm kiếm, đang cố phá tung cánh cửa. Vào giây phút cuối cùng, khi Râu Xanh sắp tung ra đòn kết liễu thì những người anh trai xông vào lâu đài và giết chết ông ta trước khi ông ta kịp chạy trốn.

Người vợ thoát chết là người duy nhất thừa kế gia tài khổng lồ của Râu Xanh. Cô dùng một phần làm của hồi môn cho chị gái, một phần khác cho các anh trai và phần còn lại để cưới một người đàn ông tử tế, người khiến cô quên đi những kí ức tồi tệ về Râu Xanh.

18 August 2013

Báo Deseret News (Chương 22, phần II, Lolita)


Back at the usual rush came the ripe young hussy, reeking of urine and garlic, with the Deseret News, which her fair patient eagerly accepted, ignoring the sumptuously illustrated volumes I had brought.

Trích chương 22, phần II, Lolita. 







15 August 2013

Pinelog Cabin

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt
Pinelog Cabin

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt
Pinelog Cabin

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt
Pinelog Cabin

Lolita Bản Dịch Tiếng Việt
Pinelog Cabin

The two-room cabin we had ordered at Silver Spur Court, Elphinstone, turned out to belong to the glossily browned pinelog kind that Lolita used to be so fond of in the days of our carefree first journey; oh, how different things were now!

Trích đoạn Chương 22, phần II, Lolita