Những ngày xuân xanh của tôi, lúc tôi nhìn
lại chúng, dường như bay xa tôi trong cơn lốc quay cuồng các mẩu vụn lờ mờ lặp
đi lặp lại, như trận bão tuyết ban mai toàn những mảnh giấy lau đã dùng, mà hành khách
nhìn thấy cuốn theo sau toa ngắm
cảnh cuối đoàn tàu. Tôi thực dụng, giễu cợt và nhanh gọn
trong những quan hệ mang tính vệ sinh với phụ nữ. Khi còn là sinh viên đại học,
ở London và Paris, gái làm tiền với tôi là đủ. Sự học của tôi tỉ mẩn và căng thẳng,
nhưng không đặc biệt hiệu quả. Ban đầu, tôi dự tính lấy bằng tâm thần học như
nhiều nhân tài manqué khác;
nhưng tôi lại còn manqué hơn cả họ; kiệt sức dị thường, tôi thấy
áp lực đè nặng, bác sĩ, phát bệnh; và tôi quay qua văn học Anh, nơi bao nhiêu
thi sỹ nản chí tha hóa thành các giáo viên ngậm tẩu mặc đồ vải tuýt. Paris hợp
với tôi. Tôi tranh luận về phim Xô Viết với kiều dân. Tôi ngồi cùng các bạn đồng
tính ở tiệm “Les Deux Magots”. Tôi viết những tiểu luận loằng ngoằng cho các tờ
tạp chí chẳng mấy người biết. Tôi sáng tác những bài thơ cóp nhặt:
... Fräulein von Kulp
có lẽ đã ngoái lại, tay nàng tựa
vào cánh cửa.
Tôi sẽ không theo
nàng. Không theo Fresca. Không theo
con hải âu kia.
Một bài luận của tôi lấy tên “Đề tài Proust trong một lá thư từ Keats gửi đến Benjamin Bailey” khiến cho sáu hay bảy học giả
đọc nó phải tủm tỉm cười. Tôi xắn tay vào viết cuốn “Histoire abrégée
de la poésie anglaise” cho
một hãng xuất bản danh tiếng, sau đó bắt đầu biên soạn giáo trình văn học Pháp
cho sinh viên nói tiếng Anh (với những so sánh rút ra từ các nhà văn Anh), cuốn
sách này khiến tôi bận rộn suốt thập niên bốn mươi — và tập sau cùng của nó gần
như đã sẵn sàng để in lúc tôi bị bắt.
Tôi tìm được việc — dạy tiếng Anh cho một
nhóm người lớn ở Auteuil. Rồi trường nam sinh thuê tôi trong hai mùa đông. Thỉnh thoảng
tôi tận dụng mối quen biết với các nhân viên xã hội và nhà tâm lý trị liệu để
đi cùng họ đến những cơ sở khác nhau, như trại trẻ mồ côi và trường cải huấn, những
nơi có thể ngắm nghía các bé gái xanh xao mới lớn có hàng mi bện chặt mà hoàn
toàn chẳng sợ ai bắt lỗi, gợi nhớ lại điều mà người ta được ban phát trong mơ.
Giờ đây tôi muốn giới thiệu ý niệm như sau.
Trong tầm tuổi giữa chín và mười bốn xuất hiện những thiếu nữ để lộ cho một số
lữ khách bị bỏ bùa, già hơn họ gấp đôi hay gấp nhiều lần tuổi, thấy bản chất đích
thực của họ, bản chất tiên nữ (nghĩa là yêu quái), chứ không phải của con người;
và tôi xin được đặt tên cho những vưu vật này là “nymphet”.
Dễ thấy là tôi sử dụng thuật ngữ thời gian
thay cho thuật ngữ không gian. Thật ra, tôi muốn cho độc giả nhìn “chín” với “mười
bốn” giống như các đường biên — những bãi biển gương và những tảng đá hồng — của
hòn đảo bị bỏ bùa mà các nymphet ấy của tôi thường lai vãng, bao quanh là mênh
mông biển mù sương. Có phải mọi cô bé trong tầm tuổi ấy đều là nymphet? Tất
nhiên không. Nếu không thì chúng tôi, những người hiểu chuyện, chúng tôi, những
lữ khách cô đơn, chúng tôi, những gã cuồng si nymphet, đã phát điên từ lâu. Cả nhan
sắc cũng chẳng phải là tiêu chuẩn; và sự thô tục, hoặc chí ít là cái mà một cộng
đồng nhất định cho là thô tục, chưa hẳn đã làm phương hại những đặc tính huyền
bí nào đó, nét duyên mê hồn, sức quyến rũ quỷ quyệt, gian giảo, khó nắm bắt, làm
tan nát cõi lòng, những thứ đã tách rời nymphet khỏi các cô bé cùng tuổi vẫn bị
lệ thuộc nhiều vô song vào cõi không gian của những hiện tượng đồng thời hơn vào
ốc đảo mơ ảo của thời gian bị mê hoặc, nơi Lolita nô đùa cùng những vưu vật như
nàng. Trong cùng giới hạn tuổi này, số nymphet đích thực luôn thấp hơn một cách
rõ rệt so với số cô bé tạm thời xấu xí, hoặc thật dễ thương, “xinh xắn”, thậm
chí “duyên dáng” và “quyến rũ”, thường thường, mũm mĩm, dáng thô kệch, da lạnh
ngắt, đậm chất người trần, với cái bụng tròn và tóc thắt bím, những cô bé sau
này có thể, hay không thể, biến thành những phụ nữ tuyệt đẹp (hãy nhìn những cô
ả xấu xí béo lùn đi tất đen và đội mũ trắng thay hình đổi dạng thành các ngôi
sao điện ảnh cực kỳ hấp dẫn). Một người đàn ông bình thường được đưa cho xem ảnh
chụp nhóm nữ sinh hoặc nữ hướng đạo sinh và được đề nghị chỉ ra em đáng yêu nhất
chưa hẳn sẽ chọn nymphet trong số họ. Phải vừa là nghệ sĩ, vừa là thằng điên, một
kẻ sầu muộn mênh mang, với bong bóng độc dược nóng bỏng trong cật cùng ngọn lửa
cuồng dục luôn rực đỏ trong cột xương sống mẫn cảm (ôi, phải cố gắng thế nào để
co mình che giấu!), thì mới nhận ngay ra, qua các dấu hiệu rất khó giải thích bằng
lời — gò má thoáng lượn nét mèo, đôi chân và cánh tay thon nhỏ phủ đầy lông tơ,
cùng nhiều chỉ dấu khác mà nỗi tuyệt vọng, sự hổ thẹn và những giọt lệ yếu mềm
cản ngăn tôi lập bảng kê — tiểu quỷ chết chóc giữa đám trẻ ngoan lành; nàng đứng lẫn vào chúng, không bị ai nhận
ra, và chưa tự ý thức được quyền lực phi thường của chính mình.
Hơn nữa, do ý niệm thời gian đóng vai trò
ma thuật đến thế trong vụ việc này, nên nhà nghiên cứu không nên bất ngờ khi được
biết rằng cần có khoảng chênh vài tuổi, tôi cho là không thể ít hơn mười tuổi,
thông thường là ba mươi hoặc bốn mươi tuổi, và đến tận chín mươi tuổi trong một
vài trường hợp được nhiều người biết, giữa thiếu nữ và trang nam nhi, mới có khả
năng làm cho anh ta rơi vào bùa mê của nymphet. Đây là câu hỏi về sự căn chỉnh
tiêu cự, về khoảng cách nào đó đủ cho con mắt bên trong run sướng vươn qua, về
sự tương phản nào đó đủ làm trí não hào hển bừng tỉnh nỗi khát khao trái cấm. Hồi
tôi còn con trẻ và nàng cũng là con trẻ, thì với tôi, Annabel bé nhỏ không phải
nymphet; tôi là kẻ xứng đôi vừa lứa với nàng, một faunlet chính danh, trên cùng ốc đảo bị bỏ bùa ấy của thời gian; song hôm nay, vào tháng Chín
năm 1952 này, sau hai mươi chín năm trôi qua, tôi nghĩ tôi đã có thể nhìn ra con
yêu nữ khởi thủy, kiếp nạn đời tôi, ẩn khuất ở trong nàng. Chúng tôi đã yêu
nhau với một tình yêu non dại, được đặc trưng bởi sự mãnh liệt vẫn rất hay tàn
phá cuộc đời người lớn. Tôi là chàng trai mạnh mẽ và vẫn sống sót; song chất độc
ngấm vào vết thương, mà vết thương thì mãi không lành, và chẳng bao lâu sau, tôi
đã thấy mình đang trưởng thành giữa một nền văn minh cho phép người trai tuổi hai
lăm được ve vãn thiếu nữ tuổi mười sáu, mà không được đụng đến cô bé mười hai.
Vậy nên, không lấy gì làm lạ là những năm
tháng trưởng thành tại châu Âu của đời tôi tỏ ra hai mặt đến mức quái đản. Bề
ngoài, tôi có các quan hệ được gọi là bình thường với đám gái trần tục mang quả
bí ngô hay quả lê thay cho vú; bên trong, tôi bị thiêu đốt dần mòn bởi lò lửa địa
ngục của thứ dục vọng khu biệt dành cho mọi nymphet thoáng qua mà kẻ nhát gan luôn
cúi mình theo luật pháp như tôi chẳng khi nào dám đến gần. Những con đàn bà tôi
được phép dùng chỉ là các tác nhân xoa dịu tạm thời mà thôi. Tôi sẵn lòng tin
là những cảm giác tôi nhận được từ việc làm tình tự nhiên cũng chẳng khác gì cái
mà những con đực lớn bình thường cảm thấy khi giao hoan với các bạn tình lớn
bình thường của chúng theo cái nhịp thường lệ vẫn làm rung chuyển thế giới. Khổ
nỗi là các “quý ông” kia chưa từng, mà tôi lại từng, thoáng thấy niềm khoái lạc muôn phần nhức nhối hơn. Cơn mộng
tinh mờ đục nhất của tôi còn ngàn lần sáng chói hơn mọi vụ thông dâm mà văn hào
cường dương nhất hay kẻ liệt dương tài giỏi nhất có thể hình dung ra. Cõi đời
tôi tách đôi. Tôi nhận thức thấy không phải một mà hai giới tính, chẳng cái nào
trong số chúng thuộc về tôi, cả hai sẽ được bác sỹ giải phẫu đặt tên là nữ.
Nhưng với tôi, qua lăng kính tri giác, “chúng khác nhau như cây và mây”.
Giờ đây tôi có thể lý giải tất cả những điều này. Nhưng vào lúc hai mươi mấy,
ngoài ba mươi tuổi, tôi không hiểu nỗi thống khổ ấy của mình rõ ràng như thế. Mặc
dù thể xác tôi biết nó thèm khát cái gì, nhưng tâm hồn tôi gạt bỏ mọi cầu xin
thuộc về thể xác. Lúc này tôi thấy hổ thẹn và hoảng sợ, lúc khác tôi lại lạc
quan đến mức khinh suất. Những cấm kỵ làm tôi ngạt thở. Các nhà phân tâm học ve
vãn tôi bằng cách giả vờ giải phóng các dục năng giả tạo. Việc tôi thấy các đối
tượng duy nhất có thể khiến tim mình xao xuyến là chị em gái của Annabel, người
hầu gái và tỳ nữ của nàng, đôi lúc có vẻ giống như dấu hiệu cảnh báo tôi về bệnh
điên. Vào những lúc khác, tôi lại tự nhủ rằng việc đó chung quy chỉ là một vấn
đề thuộc về quan điểm, rằng thực sự chẳng có gì sai trái khi bị kích thích đến
phát cuồng bởi trẻ em gái. Cho tôi được phép nhắc để độc giả nhớ lại rằng ở Anh,
với sự thông qua Đạo Luật Trẻ Em và Người Vị Thành Niên hồi năm 1933, thuật ngữ “trẻ em gái” được xác định là “cô gái tuổi
trên tám nhưng dưới mười bốn” (sau đấy, từ tuổi mười bốn tới mười bảy, luật
pháp xác định là “vị thành niên”). Mặt khác, tại bang Massachusetts, Hoa Kỳ,
thì “trẻ nổi loạn”, theo quy định của luật pháp, là đứa “giữa bảy với mười bảy
tuổi” (hơn nữa, chúng thường xuyên kết giao với bọn xấu xa đồi bại). Hugh
Broughton, nhà văn gây tranh cãi dưới thời vua James Đệ Nhất, từng chứng minh
được là Rahab làm gái điếm từ thuở lên mười. Tất cả những điều này thật thú vị,
và tôi dám nói rằng quý vị đang thấy tôi sùi bọt mép trong cơn hứng; nhưng
không, không phải thế đâu; tôi chỉ đang ném những suy nghĩ vui vui vào một bát
xu nhỏ mà thôi. Thêm vài bức tranh nữa nhé. Đây là Virgil, người có thể ngợi ca
nymphet bằng giọng đơn, nhưng có lẽ cái ông mê đắm hơn lại là khu đáy chậu dưới
bìu trai trẻ. Đây là hai công chúa sông Nile sắp đến tuổi lấy chồng,
con gái Vua Akhnaten và Hoàng hậu Nefertiti (cặp đôi hoàng tộc ấy có một lứa sáu
đứa), không mặc gì ngoài những chuỗi hạt rực sáng, thư giãn trên gối, nguyên vẹn
sau ba ngàn năm, với những tấm thân chó tơ nâu nềm, tóc cắt ngắn và đôi mắt dài
đen như mun. Đây là vài cô dâu mười tuổi, bị ép buộc phải tự ngồi lên fascinum bằng ngà voi tại thánh đường học thuật kinh điển. Kết hôn và chung sống trước
tuổi dậy thì là chuyện chẳng có gì lạ ở nhiều tỉnh miền Đông Ấn Độ. Cụ già tám chục
tuổi người Lepcha giao cấu với đứa bé tám tuổi, cũng chẳng ai quan tâm. Xét cho
cùng, thì Dante đã yêu điên dại Beatrice của ông hồi nàng mới chín tuổi, một
cô bé lóng lánh, tô son điểm phấn và đáng yêu, đeo đầy trang sức, diện chiếc đầm
đỏ thắm, đó là hồi năm 1274, ở Florence, tại bữa tiệc riêng tư trong tháng
Năm dễ chịu. Và lúc Petrarch yêu điên dại Laureen của ông, nàng
là một nymphet tóc vàng tuổi mười hai chạy trong gió, trong bụi và phấn, một bông hoa đương bay lượn, giữa bình
nguyên đẹp tuyệt vời nhìn từ vùng đồi Vaucluse.
Nhưng chúng ta hãy đàng hoàng và lịch sự.
Humbert Humbert đã hết sức cố gắng cư xử tử tế. Hắn đã thật sự chân thành. Hắn
vô cùng tôn trọng những đứa trẻ thông thường, cùng sự trong sáng và yếu mềm của
chúng, và dù trong tình huống nào hắn cũng không bao giờ mó vào sự trinh trắng
của đứa bé, nếu có chút xíu rủi ro tai tiếng. Tuy nhiên tim hắn vẫn đập rộn
ràng làm sao mỗi khi, giữa đám đông vô tội, hắn liếc thấy một tiểu yêu nữ, “enfant charmante et fourbe”,
mắt mờ, môi tươi, mười năm trong tù nếu anh lộ ra cho bé biết anh đang ngắm bé.
Đời trôi qua thế đấy. Humbert hoàn toàn có khả năng giao hợp với Eve, nhưng
Lilith mới là người hắn thèm muốn. Giai đoạn mới nhú của quá trình phát triển bầu
vú xuất hiện khá sớm (10,7 tuổi) trong chuỗi thay đổi thân thể đồng hành với thời
dậy thì. Còn
dấu hiệu trưởng thành tiếp theo là sự xuất hiện đầu tiên của lông mu chứa sắc tố
(11,2 tuổi). Cái bát nhỏ của tôi đã đầy đến miệng.
Tàu đắm. Đảo san hô. Đơn côi với đứa con
run rẩy của vị hành khách đã chết đuối. Em yêu ơi, đây chỉ là một trò chơi thôi!
Sao mà những chuyến phiêu lưu hoang tưởng của tôi lại kỳ diệu đến thế lúc tôi
ngồi trên chiếc ghế dài cứng ngắc ở công viên giả vờ như đắm mình vào cuốn sách
rung rung. Quanh học giả trầm lặng, các nymphet tung tăng nô đùa, cứ như y là bức
tượng thân quen hay một phần bóng râm và đốm nắng lung linh dưới gốc cổ thụ. Có
lần, một cô bé tuyệt xinh mặc váy kẻ ô vuông, lách cách đặt bàn chân vũ trang hạng
nặng lên ghế, ngay gần tôi, luồn đôi tay trần thon thả vào tôi, thắt chặt lại
dây đôi giày trượt pa-tanh của mình, và tôi tan ra trong nắng trời, chỉ còn mỗi
cuốn sách làm lá sung, mái tóc quăn nâu vàng của nàng xõa xuống phủ lên đầu gối
trầy da, bóng lá san sẻ cùng nàng xôn xao hòa lẫn bắp chân rực nắng ngay cạnh cái
má tắc kè bông của tôi. Lần khác, một nữ sinh tóc đỏ vịn tay bên trên tôi trong
métro,
và màu nâu đỏ mà tôi phát hiện thấy trong nách nàng còn luẩn quẩn hàng tuần
trong máu tôi. Tôi có thể kể ra rất nhiều mẩu chuyện lãng mạn đơn phương như vậy.
Vài cái trong đó chấm dứt trong hương vị đậm đà của địa ngục. Chẳng hạn như lần
tôi chợt để ý thấy từ ban công nhà mình một cửa sổ sáng đèn bên kia phố, và cái
gì đó loáng thoáng như nymphet đang cởi đồ trước tấm gương đồng lõa. Do biệt lập,
do xa xôi, ảo cảnh ấy có sức hấp dẫn đặc biệt mãnh liệt làm tôi phải lao hết tốc
độ về phía sự thỏa mãn đơn độc của mình. Nhưng thật bất ngờ, thật quỷ quái, những
họa tiết khỏa thân mềm mại làm tôi mê mệt ấy biến hình thành cánh tay trần kinh
tởm sáng-ánh-đèn của một gã đàn ông bận đồ lót đang đọc báo bên cánh cửa sổ mở toang
trong đêm hè nóng, ẩm, tuyệt vọng.
Nhảy dây, nhảy ô. Mụ già bận đồ đen ngòm ngồi
xuống bên tôi, trên băng ghế của tôi, trên cái trăn khoái lạc của tôi (một nymphet đang mò dưới tôi để tìm hòn bi đi lạc) và hỏi
xem tôi có bị đau bụng không, mụ phù thủy xấc xược. Chao ôi, hãy để mặc tôi ở
công viên tuổi dậy thì, ở vườn tôi xanh rêu. Hãy mặc cho chúng nô đùa quanh tôi
mãi. Đừng lớn
nữa.
